Nieuws & Media
Tarwe van en voor de toekomst
De jonge tarweplantjes staan rij aan rij opgesteld in de serre van het BASF Innovation Center in Gent. Op het eerste zicht verschillen ze in niets van de tarwe die op onze Belgische akkers wordt verbouwd. Nochtans groeit hier misschien de tarweplant die een antwoord biedt op de stijgende vraag naar voedsel. En dat dankzij zijn unieke genetische code.
“Je vindt tarwe terug in koekjes, couscous, ontbijtgranen en natuurlijk ook brood. Toch staan we er niet altijd bij stil dat het een van de oudste voedselgewassen ter wereld is”, vertelt John Jacobs, Program Leader bij het BASF Innovation Center. “Tegelijkertijd heeft het gewas nog een grote toekomst voor zich!”
Er wordt namelijk geschat dat we tegen 2050 met zo’n tien miljard mensen zullen zijn. Willen we die monden kunnen blijven voeden, dan moet de globale tarweproductie met 50 tot 60%* stijgen. “Meer landbouwgrond ter beschikking stellen is geen optie,” stelt Jacobs. “Neem daarbij de weersomstandigheden die steeds onvoorspelbaarder worden ten gevolge van de klimaatverandering en je weet dat we voor een heel grote uitdaging staan.
We moeten daarom tarwevariëteiten ontwikkelen die in extremere omstandigheden kunnen gedijen en die een hogere en stabiele opbrengst leveren. Een van de meest beloftevolle technieken om daartoe te komen is genome editing. Daarbij maken we zeer gerichte en precieze aanpassingen in het genoom van de tarweplant door te werken met het genetische materiaal dat in de plant aanwezig is.”
Het zit vanbinnen
Bij een mens bepalen je genen in grote mate wie je bent: van de kleur van je ogen tot hoe groot je wordt en hoe vatbaar je bent voor ziektes. Bij tarwe werkt dat net hetzelfde. Er zijn genen die bepalen hoe snel de plant groeit, hoe goed ze bestand is tegen hitte of hoeveel granen ze produceert. “Begrijpen welk genen bepaalde eigenschappen sturen en hoe we het genetisch materiaal kunnen aanpassen, is een belangrijke doorbraak. Niet alleen voor de wetenschap, maar dus ook voor de groeiende wereldbevolking”, stelt Jacobs.
Enter het International Wheat Genome Sequencing Consortium (IWGSC) waarvan BASF deel uitmaakt. In het IWGSC werken onderzoekers, tarweproducenten en -telers uit 68 landen samen om het referentiegenoom van broodtarwe publiek beschikbaar te stellen. “Dat is ons uiteindelijk ook gelukt in 2018, na 13 jaar onderzoek,” vertelt Jacobs. “Het tarwegenoom bevat ongeveer 100.000 genen en is vijf keer groter en veel complexer dan het genoom van de mens. Dat het IWGSC het referentiegenoom voor tarwe heeft kunnen ontwikkelen, was een belangrijke stap voor de ontdekkingen die we in het Innovation Center hebben gedaan. Zo heeft het ons bijvoorbeeld al geholpen om nieuwe genen te ontdekken die essentieel zijn voor de bloei en de pollenontwikkeling. Kennis van de gensequenties is ook belangrijk voor alle vormen van genome editing.”
Door innovaties in de sequencing technologie kan een tarwegenoom tegenwoordig veel sneller en tegen lagere kost worden opgehelderd. Jacobs: “In een volgende fase wil het IWGSC daarom de volledige genoomsequentie van 10 bijkomende tarwelijnen bepalen, zodat we een volledig beeld krijgen van de genetische variatie in alle tarwegenen. Ook aan dit project zal BASF bijdrages leveren.”
* Bron: CGIAR